niedziela, 13 marca 2011
Jacy są
Jacy są Polacy?
Ilu nas jest, tyle opinii. Na ogół, przynajmniej w środowisku ludzi występujących publicznie, przeważają opinie ujemne: nie jesteśmy społeczeństwem obywatelskim; nasza bohaterska, pełna poświęceń historia jest mitem; na tle innych, postępowych narodów europejskich, jesteśmy w naszej religijności i obyczajach ciemni i prowincjonalni. Skoro zaś ludzie występujący publicznie są z reguły przedstawicielami elity intelektualno-politycznej, opinie powyższe są przejawem jej odmiennego systemu wartości i poczucia wyższości i wyobcowania z masy tak źle ocenianych rodaków. Od czasu do czasu, kiedy przychodzą wybory, przynajmniej politycy muszą być dla nas mili, ale ogólnie rzecz biorąc specjalnie nas nie lubią i niezbyt szanują.
Odpowie ktoś na to, że owszem, w sytuacjach trudnych Polacy potrafią być solidarni i wykazywać cnoty, których nie przejawiają na co dzień, w warunkach normalnych; zdolni do łączenia się przeciw czemuś – okupacji, komunizmowi, żywiołom, ale nie na rzecz konstruktywnego działania. Jest to stanowisko tylko pozornie prawdziwe, bo solidarność negatywna nie tworzy instytucji, a w przypadku polskiego państwa podziemnego instytucje powstały i funkcjonowały, podobnie w przypadku Solidarności. Polacy byli też bardziej skłonni do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej niż inne społeczeństwa pokomunistyczne, a zatrudniani za granicą z reguły dobrze sprawdzają się jako pracownicy. Gdzie więc problem?
Otóż istnieją pewne bariery współpracy, które jednak nie mają wiele wspólnego z charakterem narodowym. Zdolność społeczeństwa do podejmowania współpracy zależy nie tylko od jego systemu wartości i postaw, ale także od jakości rządzenia, od funkcjonowania państwa. Przede wszystkim dotyczy to jakości prawa i sprawności aparatu jego egzekucji oraz przejrzystości systemu politycznego. Złe prawo, nieskutecznie egzekwowane i brak przejrzystości w życiu publicznym powodują, że musimy sami mieć się na baczności przed różnego rodzaju oszustami i cwaniakami, albowiem instytucje państwa nas przed nimi nie chronią. Kiedy państwo nie realizuje swoich zadań, lub realizuje je w sposób ułomny, wtedy współdziałanie staje się utrudnione, bo wymaga ono zaufania do innych, a zatem podejmowania ryzyka. Dobre, skutecznie egzekwowane prawo pozwala to ryzyko redukować. To zdroworozsądkowe rozumowanie znajduje wsparcie w wynikach międzykrajowych badań porównawczych. Stwierdzono w nich silną zależność między jakością prawa i skutecznością jego egzekucji a zaufaniem do współobywateli. Przypadek Polski nie odbiega od tej reguły.
Jacy więc są Polacy? W mojej ocenie, jest to sympatyczny i wartościowy, a biorąc pod uwagę niesprawność instytucji publicznych, normalny naród. Co nie przeszkadza mi kląć siarczyście, gdy jadę samochodem ulicami Warszawę i widzę kierowców wymuszających pierwszeństwo przejazdu i łamiących „na chama” przepisy, podczas gdy policja drogową skupia się na łapaniu sprawców przekroczeń dozwolonej szybkości, ignorując inne, nie mniej groźne przypadki łamania przepisów. Ale tu znowu wracamy do prawa i jego egzekucji, czyli – do państwa.
Ilu nas jest, tyle opinii. Na ogół, przynajmniej w środowisku ludzi występujących publicznie, przeważają opinie ujemne: nie jesteśmy społeczeństwem obywatelskim; nasza bohaterska, pełna poświęceń historia jest mitem; na tle innych, postępowych narodów europejskich, jesteśmy w naszej religijności i obyczajach ciemni i prowincjonalni. Skoro zaś ludzie występujący publicznie są z reguły przedstawicielami elity intelektualno-politycznej, opinie powyższe są przejawem jej odmiennego systemu wartości i poczucia wyższości i wyobcowania z masy tak źle ocenianych rodaków. Od czasu do czasu, kiedy przychodzą wybory, przynajmniej politycy muszą być dla nas mili, ale ogólnie rzecz biorąc specjalnie nas nie lubią i niezbyt szanują.
Odpowie ktoś na to, że owszem, w sytuacjach trudnych Polacy potrafią być solidarni i wykazywać cnoty, których nie przejawiają na co dzień, w warunkach normalnych; zdolni do łączenia się przeciw czemuś – okupacji, komunizmowi, żywiołom, ale nie na rzecz konstruktywnego działania. Jest to stanowisko tylko pozornie prawdziwe, bo solidarność negatywna nie tworzy instytucji, a w przypadku polskiego państwa podziemnego instytucje powstały i funkcjonowały, podobnie w przypadku Solidarności. Polacy byli też bardziej skłonni do podejmowania samodzielnej działalności gospodarczej niż inne społeczeństwa pokomunistyczne, a zatrudniani za granicą z reguły dobrze sprawdzają się jako pracownicy. Gdzie więc problem?
Otóż istnieją pewne bariery współpracy, które jednak nie mają wiele wspólnego z charakterem narodowym. Zdolność społeczeństwa do podejmowania współpracy zależy nie tylko od jego systemu wartości i postaw, ale także od jakości rządzenia, od funkcjonowania państwa. Przede wszystkim dotyczy to jakości prawa i sprawności aparatu jego egzekucji oraz przejrzystości systemu politycznego. Złe prawo, nieskutecznie egzekwowane i brak przejrzystości w życiu publicznym powodują, że musimy sami mieć się na baczności przed różnego rodzaju oszustami i cwaniakami, albowiem instytucje państwa nas przed nimi nie chronią. Kiedy państwo nie realizuje swoich zadań, lub realizuje je w sposób ułomny, wtedy współdziałanie staje się utrudnione, bo wymaga ono zaufania do innych, a zatem podejmowania ryzyka. Dobre, skutecznie egzekwowane prawo pozwala to ryzyko redukować. To zdroworozsądkowe rozumowanie znajduje wsparcie w wynikach międzykrajowych badań porównawczych. Stwierdzono w nich silną zależność między jakością prawa i skutecznością jego egzekucji a zaufaniem do współobywateli. Przypadek Polski nie odbiega od tej reguły.
Jacy więc są Polacy? W mojej ocenie, jest to sympatyczny i wartościowy, a biorąc pod uwagę niesprawność instytucji publicznych, normalny naród. Co nie przeszkadza mi kląć siarczyście, gdy jadę samochodem ulicami Warszawę i widzę kierowców wymuszających pierwszeństwo przejazdu i łamiących „na chama” przepisy, podczas gdy policja drogową skupia się na łapaniu sprawców przekroczeń dozwolonej szybkości, ignorując inne, nie mniej groźne przypadki łamania przepisów. Ale tu znowu wracamy do prawa i jego egzekucji, czyli – do państwa.
niedziela, 6 marca 2011
Cytaty^^ludzie
Dobrzy ludzie śpią lepiej niż źli,
ale złym lepiej się wstaje.
Na pustyni jest się trochę samotnym.
- Równie samotnym jest się wśród ludzi.
samotność nie jest naszym przeznaczeniem,
a samych siebie poznajemy tylko wtedy,
kiedy możemy się przejrzeć w oczach innych ludzi.
Śpieszmy się kochać ludzi,
tak szybko odchodzą.
Ludzie są gotowi uwierzyć
we wszystko, tylko nie w prawdę.
Dobrzy ludzie śpią lepiej od
złych, ale ci drudzy bawią się
znacznie lepiej, kiedy nie śpią.
Dawniej żądałem od ludzi więcej niż
mogą dać: ciągłej przyjaźni, nieustannego
wzruszenia. Dziś umiem od nich żądać mniej,
niż mogą dać: towarzystwa bez frazesów. I
ich wzruszenie, ich przyjaźń, ich szlachetne
gesty zachowują w moich oczach całą wartość \
cudu: są łaską.
Ludzie, których kochamy, powinni
umierać razem ze swoimi rzeczami.
Moralność człowieka zależy od zdolności
współodczuwania z innymi ludźmi,
wykształcenia oraz więzi i potrzeb
społecznych; żadna religia nie jest do
tego potrzebna. Człowiek byłby zaiste
żałosną istotą, gdyby kierował się w życiu
wyłącznie strachem przed karą i nadzieją
na nagrodę po śmierci.
ale złym lepiej się wstaje.
Na pustyni jest się trochę samotnym.
- Równie samotnym jest się wśród ludzi.
samotność nie jest naszym przeznaczeniem,
a samych siebie poznajemy tylko wtedy,
kiedy możemy się przejrzeć w oczach innych ludzi.
Śpieszmy się kochać ludzi,
tak szybko odchodzą.
Ludzie są gotowi uwierzyć
we wszystko, tylko nie w prawdę.
Dobrzy ludzie śpią lepiej od
złych, ale ci drudzy bawią się
znacznie lepiej, kiedy nie śpią.
Dawniej żądałem od ludzi więcej niż
mogą dać: ciągłej przyjaźni, nieustannego
wzruszenia. Dziś umiem od nich żądać mniej,
niż mogą dać: towarzystwa bez frazesów. I
ich wzruszenie, ich przyjaźń, ich szlachetne
gesty zachowują w moich oczach całą wartość \
cudu: są łaską.
Ludzie, których kochamy, powinni
umierać razem ze swoimi rzeczami.
Moralność człowieka zależy od zdolności
współodczuwania z innymi ludźmi,
wykształcenia oraz więzi i potrzeb
społecznych; żadna religia nie jest do
tego potrzebna. Człowiek byłby zaiste
żałosną istotą, gdyby kierował się w życiu
wyłącznie strachem przed karą i nadzieją
na nagrodę po śmierci.
Subskrybuj:
Posty (Atom)